د بند امیر
د بند امیر ملي پارک (په پارسي: بند امیر) افغانستان خپل لومړنی ملي پارک د ۲۰۰۹ کال د اپریل په ۲۲ مه جوړ کړ چې د هندوکش په لوړو کې د طبیعي بندونو په واسطه د یو لړ شدید نیلي جهیلونو طبیعي ښکلا ته وده او ساتنه وکړي. بند امير د افغانستان په مرکزي غرنۍ دښته کې د شپږو جهيلونو سلسله ده. جهيلونه د معدني بډايه اوبو څخه جوړ شوي چې په ډبرين منظره کې د نيمګړتياوو او درزونو څخه راوتلي دي. د وخت په تیریدو سره، اوبو د سختو منرالونو (travertine) پرتونه زیرمه کړل چې په دیوالونو کې جوړ شوي چې اوس اوبه لري. د وحشي ژویو د ساتنې ټولنې په وینا، چې د افغانستان له حکومت سره یې د دې پارک په جوړولو کې مرسته کړې، بند امیر په نړۍ کې یو له هغو څو ټراورټین سیسټمونو څخه دی.[2] دوی د کاربن ډای اکسایډ بډایه اوبو لخوا رامینځته شوي چې د نیمګړتیاوو او تخریبونو څخه د کلسیم کاربونیټ پریپییټیټ د ټراورټین دیوالونو په شکل کې زیرمه کوي چې نن ورځ د دې جهيلونو اوبه ذخیره کوي. بند امیر په نړۍ کې یو له یو څو نادر طبیعي جهيلونو څخه دی چې د ټراورټین سیسټم لخوا رامینځته شوی. د بند امیر ځای د افغانستان د لوی کنیون په توګه یاد شوی او په کال کې په زرګونو سیلانیان راجلبوي. سیند د بلخ سیند د سیسټم یوه برخه ده.